Mùa hè nắng nóng đã ảnh hưởng đến sức khỏe và hoạt động sinh hoạt, sản xuất của con người, đặc biệt là trẻ em và người cao tuổi. Dựa vào những kiến thức đã học và sự giúp đỡ của thầy cô giáo, nhóm tác giả Bùi Quang Anh và Đặng Thị Thảo học sinh trường THPT số 1 huyện Bảo Yên tác giả đã nghiên cứu chế tạo thành công mô hình sản phẩm “Quạt lạnh dành cho người thu nhập thấp”. Giải pháp này đã đạt giải Nhì Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Lào Cai lần thứ X và giải Ba cấp quốc gia.

     Sản phẩm sử dụng linh kiện bán dẫn chip peltier hay còn gọi “sò lạnh" có tính chất như một bơm nhiệt, làm lạnh một mặt khi có dòng điện một chiều chạy qua, nhiệt độ lạnh có thể điều chỉnh được nhờ việc điều chỉnh dòng điện cấp vào chíp peltier, tích hợp ắc quy tích điện dự phòng cho việc mất điện, mạch nạp thông minh sẽ điều khiển quá trình nạp ắc quy; khi ắc quy có giá trị điện áp thấp hơn một mức quy định thì mạch sẽ tự động nạp đầy, khi đầy thì mạch nạp tự ngắt để bảo vệ ắc quy. Sản phẩm này còn có thể tích hợp thêm chức năng phun sương.

    Vật liệu để chế tạo được tái sử dụng từ các chi tiết máy văn phòng đã hỏng. Nhóm tác giả thu nhặt từ các cơ quan nhà nước, cửa hàng photocopy, in quảng cáo, sửa chữa xe máy như: máy in, máy photocopy, bánh răng nhựa, trục kim loại, động cơ điện một chiều, các rơ le, IC ổn áp LM 7805, LM 7812, IC lập trình PIC…

Sau khi được các thầy cô, bạn bè góp ý hoàn thiện sản phẩm, các tác giả đã chế tạo thành công sản phẩm này bằng phương pháp thủ công: cưa cắt, rũa, khoan, mài, hàn hồ quang, ta rô ren, tán đinh, hàn thiếc (mạch in), roa lỗ, tiện kim loại (máy tiện dùng khoan điện cầm tay).

    Nguyên lý hoạt động của quạt: Dòng điện xoay chiều 1 pha 220V qua máy biến áp (biến áp kiểu cảm ứng) hạ áp xuống 12V, qua mạch nắn cầu đi ốt biến dòng điện xoay chiều 12V trở thành dòng 1 chiều 12V, dòng 1 chiều 12V qua mạch nạp tự động nạp cho ắc quy, đồng thời cấp nguồn cho chíp peltier, quạt. Khi mất điện lưới hệ thống sẽ tự động chuyển sang dùng điện ắc quy.

Thầy Hoàng Trung Kiên - giáo viên hướng dẫn chia sẻ với chúng tôi: “Đối với những người dân sống ở vùng núi và nông thôn có điều kiện kinh tế thấp, việc lắp điều hòa nhiệt độ là một vấn đề rất khó khăn. Sau khi làm xong sản phẩm này, tính toán chi phí thì mỗi sản phẩm làm ra chỉ mất từ 500 – 600 nghìn, nguyên vật liệu dễ kiếm và dễ chế tạo”.

    Với ý tưởng này nhóm tác giả mong muốn sản phẩm của mình sẽ giúp những người có điều kiện kinh tế còn khó khăn có cuộc sống tốt hơn./.

Kiều Giang – Hội liên hiệp các Khoa học Kĩ thuật tỉnh Lào Cai