MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC TRONG CÔNG TÁC PHÂN LUỒNG, HƯỚNG NGHIỆP VÀ TUYỂN SINH

TRƯỜNG THPT SỐ 2 SI MA CAI

Theo Quyết định 2567/QĐ-UBND ngày 19 tháng 8 năm 2019 của UBND tỉnh Lào Cai về phê duyệt đề án giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2019-2025, mục tiêu của Đề án là có 45% học sinh sau tốt nghiệp THPT tham gia học nghề có trình độ. Tại các huyện 30a, xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thì 35% học sinh tốt nghiệp THPT học nghề các trình độ.

Triển khai công tác giáo dục hướng nghiệp, Sở GD&ĐT Lào Cai đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn giảng dạy chương trình giáo dục hướng nghiệp trong các cơ sở giáo dục có học sinh THCS, THPT. Đồng thời, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ, giáo viên làm công tác phân luồng, hướng nghiệp, tuyển sinh các trường THCS, THPT và Trung tâm GDTX, Trung tâm GDNN-GDTX.

Thực hiện chỉ đạo của Sở GD&ĐT về công tác phân luồng, hướng nghiệp và tuyển sinh, trường THPT số 2 Si Ma Cai đã tập trung chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ cụ thể như sau:

I. Một số nhiệm vụ

1. Công tác chỉ đạo,  tuyên truyền

Công tác chỉ đạo, tuyên truyền có ý nghĩa hết sức quan trọng để thực hiện tốt công tác phân luồng, hướng nghiệp cho học sinh. Nhận thức được điều đó, Chi bộ, Ban lãnh đạo nhà trường đã làm tốt công tác chỉ đạo tổ chức các hoạt động phân luồng, hướng nghiệp. Ngay từ đầu năm học nhà trường đã thành lập tổ Tư vấn hướng nghiệp, xây dựng kế hoạch và tổ chức các hoạt động tuyên truyền, tư vấn hướng nghiệp thông qua các hình thức như: tuyên truyền trực tiếp trong các buổi sinh hoạt ngoại khóa, các hoạt động giáo dục hướng nghiệp theo quy định trong chương trình giáo dục nhà trường; tuyên truyền gián tiếp qua hệ thống phát thanh của ĐTN, đăng tải các thông tin tư vấn hướng nghiệp lên Fanpage của trường; zalo các lớp; Treo các panô, áp phích, các khẩu hiệu tuyên truyền trong trường để học sinh theo dõi, nắm được.

Ngoài ra trong cuộc họp phụ huynh đầu năm học và trong buổi tiếp xúc đối thoại với nhân dân, nhà trường cũng đã tuyên truyền ý nghĩa và tầm quan trọng của việc lựa chọn nghề nghiệp. Từ đó phụ huynh hiểu và cùng phối hợp với nhà trường định hướng nghề nghiệp cho con em mình. Bên cạnh đó, nhà trường cũng phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền về việc lựa chọn nghề nghiệp đến từng thôn, xã.

2. Xây dựng và chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục nhà trường

Ngay từ đầu năm học, nhà trường đã chỉ đạo các Tổ chuyên môn tổ chức rà soát, điều chỉnh, xây dựng kế hoạch giáo dục nhà trường ở tất cả các bộ môn, trong đó có hoạt động giáo dục hướng nghiệp (đối với chương trình 2006), chương trình trải nghiệm hướng nghiệp (đối với chương trình 2018).

Sau khi giáo viên xây dựng xong kế hoạch hoạt động giáo dục hướng nghiệp, Hiệu trưởng tổ chức phê duyệt và ban hành kế hoạch giáo dục nhà trường, đồng thời triển khai thực hiện nghiêm túc. Chương trình giáo dục hướng nghiệp được đánh giá phù hợp với đối tượng học sinh và điều kiện nhà trường.  

3. Việc tổ chức triển khai thực hiện công tác phân luồng, hướng nghiệp và tuyển sinh đầu cấp

- Nhà trường đã thành lập được Tổ tư vấn hướng nghiệp,  trong đó phân công 01 phó hiệu trưởng trực tiếp làm tổ trưởng và phụ trách công tác giáo dục hướng nghiệp, phân công giáo viên được tập huấn về công tác phân luồng, hướng nghiệp trực tiếp giảng dạy theo từng lớp. Chương trình giáo dục hướng nghiệp được nhà trường bố trí thực hiện trong khung chương trình chính khóa, thể hiện trong kế hoạch giáo dục tổ chuyên môn, kế hoạch giáo dục của giáo viên và trên thời khóa biểu của các nhà trường, đảm bảo đúng yêu cầu.

- Hoạt động giáo dục hướng nghiệp được tổ chức cả trong và ngoài nhà trường, theo quy mô nhóm, lớp hoặc quy mô khối, với bốn loại hình chủ yếu là: Sinh hoạt dưới cờ; sinh hoạt lớp; hoạt động giáo dục theo chủ đề, ngoại khóa với sự tham gia của nhiều lực lượng trong và ngoài nhà trường. Phối hợp với các ban, đoàn thể trong nhà trường và PHHS xây dựng các hoạt hoạt động giáo dục hướng nghiệp nhằm phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh, theo đúng định hướng chương trình GDPT năm 2018.

- Công tác tuyển sinh đầu cấp:  Nhà trường đã xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết, gửi đến các trường THCS trên địa bàn và chính quyền địa phương các xã ngay từ đầu học kì 2 của năm học trước để tổ chức tuyên truyền cho học sinh và phụ huynh cấp THCS được biết thông tin về nhà trường,  số lượng, hình thức tuyển sinh của nhà trường. Phối hợp với các trường THCS tổ chức Hội nghị tuyển sinh đầu cấp với sự tham gia của Phòng GD&ĐT, chính quyền địa phương các xã nhằm tìm gia giải pháp tốt nhất trong công tác phối hợp huy động học sinh tham gia dự tuyển, đồng thời nâng cao chất lượng tuyển sinh. Sau Hội nghị nhà trường thường xuyên cử các tổ tư vấn tuyển sinh tới làm việc trực tiếp với học sinh THCS, tư vấn, hướng nghiệp cho các em.

II. Kết quả đạt được

- Nhà trường đã xây dựng được kế hoạch thực hiện hoạt động giáo dục hướng nghiệp, định hướng phân luồng học sinh theo từng năm học, thực hiện một cách thường xuyên và đồng bộ.

          - Tập trung triển khai thực hiện tốt hoạt động Trải nghiệm – Hướng nghiệp theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 theo đúng các văn bản hướng dẫn. Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học gắn với giáo dục hướng nghiệp; xây dựng mô hình trường học gắn với thực tế, huy động được các nguồn lực xã hội tham gia giáo dục hướng nghiệp, định hướng phân luồng học sinh. 

- Nhà trường đã phối hợp trường Cao đẳng Lào Cai, Phân hiệu ĐH Thái Nguyên tại Lào Cai, Trung tâm Kỹ thuật tổng hợp -hướng nghiệp dạy nghề và GDTX tỉnh Lào Cai, Trung tâm GDNN&GDTX huyện Si Ma Cai, các trường Trung cấp, Cao đẳng Đại học, các cựu học sinh và phụ huynh tổ chức 06 buổi tư vấn hướng nghiệp, giới thiệu việc làm. Phối hợp với chương trình “Học làm thợ” xây dựng và thực hiện 03 buổi tư vấn nghề nghiệp, hỗ trợ học tập sau tốt nghiệp THPT, giới thiệu việc làm cho học sinh khối 12.

Kết quả phân luồng sau tốt nghiệp THPT các năm học:

Kết quả tuyển sinh những năm gần đây luôn đạt và vượt chỉ tiêu giao, tuy nhiên số lượng học sinh không ra lớp sau trúng tuyển còn cao, chất lượng đầu vào còn thấp. Cụ thể số học sinh không ra lớp sau tuyển sinh: năm học 2019-2020: 38 học sinh; năm học 2020-2021: 11 học sinh; năm học 2021-2022: 25 học sinh; năm học 2022-2023: 12 học sinh; năm học 2023-2024: 14 học sinh.

III. Hạn chế và nguyên nhân

- Nhà trường hiện tại thiếu giáo viên, đội ngũ giáo viên phần lớn chưa được đào tạo về giáo dục hướng nghiệp, kỹ năng phân luồng, chưa có kiến thức một cách khoa học, hệ thống.

- Kinh phí chi cho các hoạt động hướng nghiệp còn hạn hẹp nên không thể tổ chức nhiều buổi sinh hoạt hướng nghiệp, tham quan, hoạt động ngoại khoá…

- Nhiều phụ huynh không quan tâm tới con em, mải lo làm kinh tế bỏ mặc con mình ở nhà để đi làm ăn xa, học sinh không tự định hướng được nghề nghiệp cho bản thân nên tình trạng học sinh bỏ học còn cao. Một bộ phận phụ huynh có tâm lý ngại đầu tư cho con tiếp tục đi học sau tốt nghiệp THPT do lo ngại vấn đề việc làm khi ra trường.

- Nhà trường tuyển sinh vào 10 theo hình thức xét tuyển nên chất lượng đầu vào chưa cao. Một bộ phận học sinh trúng tuyển nhưng không ra lớp, đi khỏi địa phương gây khó khăn trong công tác tuyển sinh vào 10.

          IV. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác phân luồng, hướng nghiệp và tuyển sinh

Một là: Nâng cao trách nhiệm của cán bộ quản lý đối với công tác hướng nghiệp. Hiệu trưởng, các phó Hiệu trưởng phải xác định công tác phân luồng, hướng nghiệp có vị trí rất quan trọng, quan tâm song song với các hoạt động giáo dục khác của nhà trường như dạy văn hoá, bồi dưỡng học sinh giỏi… CBQL phải thường xuyên kiểm tra công việc của cấp dưới để kịp thời điều chỉnh những tồn tại, bất cập.

Hai là: Tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền ý nghĩa ý nghĩa và tầm quan trọng của việc lựa chọn nghề nghiệp đến các thôn, xã thông qua họp giao ban, họp phụ huynh, đối thoại với nhân dân.

Đẩy mạnh hơn nữa việc ứng dụng CNTT trong công tác tuyên truyền như gửi

các thông tin nghề nghiệp vào nhóm lớp cho học sinh thông qua các nền tảng như zalo, facebook, messenger, công khai các thông tin trên websize, fanpage, loa phát thanh của các nhà trường hoặc các tổ chức, đoàn thể trong các nhà trường.

Hướng dẫn học sinh, phụ huynh học sinh truy cập internet để tham khảo và tìm hiểu một số ngành nghề, xu thế phát triển của thế giới, trong nước để lựa chọn nghề

nghiệp phù hợp.

Ba là: Tích cực nắm bắt nguyện vọng nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp THPT của học sinh ngay từ năm học lớp 10. Đây cũng là cơ sở để thực hiện các giải pháp tư vấn , định hướng nghề nghiệp hiệu quả, khoa học.

Bốn là: Cần chủ động liên kết, phối hợp với các tổ chức giáo dục, các trường, cao

đẳng nghề, đại học trong tỉnh để hướng nghiệp, phân luồng và tuyển sinh phù hợp.

Năm là: Đối với công tác tuyển sinh lớp 10, cần phối hợp chặt chẽ với các trường THCS tổ chức Hội thảo tìm giải pháp duy trì số lượng đảm bảo theo chỉ tiêu giao. Cử CBQL, GV tham gia dự giờ, trao đổi, rút kinh nghiệm trong công tác ôn tập tại các trường THCS nhằm nâng dần chất lượng đầu vào.

Trường THPT số 2 Si Ma Cai